आदेश गाथा बौद्ध धर्माच्या तत्त्वज्ञानाचे महत्त्व आणि धम्माचा प्रचार करण्याचे संदेश देणारी गाथा आहे. ह्या गाथेचा मुख्य उद्देश हे आहे की, सर्व प्राण्यांचे कल्याण आणि सुखासाठी धर्माचा प्रचार केला पाहिजे. गाथेचे प्रत्येक श्लोक जीवनातील योग्य मार्गावर चालण्याचे निर्देश देतात आणि यातील तत्त्वज्ञान बौद्ध धर्माच्या मूलभूत तत्त्वांशी निगडीत आहे.

आदेश गाथा

श्लोक 1:

चरथ भक्खवे चारिकं बहुजन हिताय बहुजन सुकाय।
लोकानु कंम्पाय अत्थाय हिताय सुखाय देव मनुस्सनं।

या श्लोकात भगवान बुद्ध भिक्षूंना सांगत आहेत की, चारिके (धर्माच्या प्रचारासाठी प्रवास) ला सुरू करा आणि त्याचा मुख्य उद्देश बहुजन हिताय (सर्व लोकांच्या भल्यासाठी) आणि बहुजन सुकाय (सर्व लोकांचे सुख) असावा. त्याचप्रमाणे, धर्माचा प्रसार केल्याने लोकांचे कल्याण आणि सुख होईल. यामध्ये बुद्धांनी लोकांच्या भल्यासाठी आणि त्यांच्या मानसिक आणि शारीरिक सुखासाठी धर्माचा प्रचार करण्याचे महत्त्व सांगितले आहे.

श्लोक 2:

देसेथ भिक्खवे, धम्मं आदि कल्याणं मज्झ कल्याणं
परि योसान कल्याणं। सात्थं सव्यज्जनं केवल परिपुण्णं
परि सुध्दं ब्रम्हचरियं पकासेथ।

या श्लोकात भगवान बुद्ध भिक्षूंना हे सांगत आहेत की, धम्माचे प्रचार करा, ज्यामुळे प्रत्येक व्यक्तीला आदि कल्याण, मध्यम कल्याण, आणि परिपूर्ण कल्याण मिळेल. याशिवाय, त्याने ब्रहमचर्य (पवित्र जीवन) आणि शुद्ध आचरण करण्याचे महत्व स्पष्ट केले आहे. ह्याचा उद्देश एक पूर्ण, पवित्र आणि शांतीपूर्ण जीवन जगणे आहे.

श्लोक 3:

नमो तस्स भगवतो अरहतो सम्मासबुध्दस्स।
नमो तस्स भगवतो अरहतो सम्मासबुध्दस्स।
नमो तस्स भगवतो अरहतो सम्मासबुध्दस्स।

हे श्लोक नमस्कार आणि प्रणाम करण्याचे आहेत. या श्लोकात साधक भगवान बुद्धांना तीन वेळा नमस्कार करतात. ह्याचा उद्देश बुद्धांच्या महानतेचा आणि त्याच्या शिक्षणांचा आदर करण्यासाठी असतो.

सारांश:
आदेश गाथा धर्माचा प्रचार आणि साधकांचे जीवन योग्य मार्गावर चालण्यासाठी मार्गदर्शन करणारी आहे. ही गाथा समाजातील सर्व प्राण्यांचे कल्याण आणि सुख लक्षात ठेवून, बुद्धांच्या शिक्षेचा पालन करण्याचा संदेश देते. तसेच, धर्माच्या प्रचाराच्या माध्यमातून शांती आणि सद्गुणांचा प्रसार करणे आवश्यक आहे, जेणेकरून प्रत्येक व्यक्ती शुद्ध आणि पूर्ण जीवन जगू शकेल.